Πέμπτη 8 Μαρτίου 2012

Όταν η μουσική συνάντησε την ποίηση...

 Όταν η μουσική συνάντησε τη ποιήση...


...γεννήθηκε κάτι ξεχωριστό.Ο λόγος φυσικά για τα μελοποιημένα ποιήματα τα οποία αποτέλεσαν τρόπο έκφρασης ιδεών,συναισθημάτων και αντιλήψεων από τότε που δημιουργήθηκαν μέχρι σήμερα και βρίσκουν απήχηση σε όλους, από τον απλό λαό μέχρι τα "υψηλά καπέλα".Η ελληνική ποίηση, πλούσια σε υλικό που εκπροσωπεί μεγάλο ευρος συναισθημάτων, όπως θλίψη,γαλήνη,αγάπη, ενέπνευσε πολλούς μεγάλους συνθέτες της χώρας μας να δημιουργήσουν μοναδικές συνθέσεις που αποδίδουν πλήρως τα συναισθήματα αυτά.Βέβαια, ένα σημαντικό κομμάτι της μελοποιημένης ποίησης ανήκει σε αυτά τα τραγούδια που εκφράζουν την αγάπη για τη πατρίδα και ιστορικά γεγονότα("Ελευθεροι Πολιορκημένοι").Κι όλα αυτά αποτελούνται από την απλοϊκότητα των ελληνικών μουσικών οργάνων ,τα οποία όμως δημιουργούν ακούσματα με μοναδικά στοιχεία ,αναγνωρισμένα σε όλες τις γωνιές του πολιτισμού, για τα οποία και είμαστε σήμερα περήφανοι που είμαστε Έλληνες.Μερικοί μεγάλοι ποιητές των οποίων τα έργα μελοποιήθηκαν είναι:Γνωστοί έλληνες ποιητές όπως ο Σολωμός , ο Ελύτης, ο Καβάφης , Σεφέρης , Γκάτσος, ο Καρυωτάκης και ο Β. Κορνάρος με τον Ερωτόκριτος  καθώς και άλλοι πολλοί τίμησαν με τα έργα τους την χώρα μας , σημάδεψαν την ιστορία μας και χάραξαν την παγκόσμια φιλοσοφία αφού έγιναν αντικείμενο μελέτης πολλών επιστημόνων. Επίσης πολλοί καλλιτέχνες ,όπως ο Μίκης Θεοδωράκης ,είτε εμπνεύστηκαν από αυτούς είτε μελοποίησαν πολλά ποιήματα τους. Ακολουθούν μελοποιημένα έργα του Δ. Σολωμού, Οδ. Ελύτη, Κ. Καβάφη, Σεφέρη, Γκάτσου, Β. Κορνάρου, Ν. Καββαδία και του Καρυωτάκη καθώς επίσης και λίγα λόγια για τον κάθε ποιητή :






Κ. Καρυωτάκης (1896-1928):


Ένας από τους ποιό γνωστους ποιητές και πεζογράγους που κατά την γνώμη μου αξίζει να τιμήσουμε με μια μικρή αναφορά στην ζωή και το έργο του είναι ο Κ. Καρυωτάκης ο οποίος μέσα στην μικρή θα λέγαμε ζωή του από το 1896 πυ γεννήθηκε έως και το 1928 που αποφάσησε να βάλει τέλος στην ζωή του κατάφερε να στιγματίσει την ελληνική ιστορία και φιλοσογία μέσα από τα έργα του. 






Λίγα λόγια για την ζωή του :


Ο ποιητής γεννήθηκε στην Τρίπολη της αρκαδίας το έτος 1896, πατέρας του ήταν ο Γεώργιος Καρυωτάκης ενώ μητέρα του η Αικατερίνη Σκάγιαννη. Ήταν ο δευτερότοκος γιός της οικογένειας που αποτελούταν από τρία παιδιά, την μεγαλύτερη κόρη τους Νίτσα,ένα χρόνο μεγαλύτερη από τον ποιητή, τον Κώστα (τον ίδιο τον ποιητή) και τον μικρότερο γιό τους Θάνο, με τον οποίο είχαν διαφορά τρία χρόνια. Ο Κ. Καρυωτάκης πέρασε τα παιδικά και εφηβικά το χρόνια αλλάζοντας συχνά τόπο διαμονής λόγω του επαγγέλματος του πατέρα του (νομομηχανικός)και αποφοίτησε από την νομική σχολή Αθηνών το 1917 ενώ από νεαρή ηλικία δημοσίευε έργα του σε παιδικό περιοδικό.Δραστηριοποιήθηκε στον χώρο της πολιτικής αρχικά με την επιστράτευσή του το 1919 πυ όμως "απέφυγε" πέρνοντας ολιγόμηνη άδεια για λόγους υγείας , ενώ την ίδια χρονιά έλαβε άδεια δηκιγόρου και διορίστηκε ώς υπουργός γραματέας Α' στην Θεσσαλονίκη. Το 1923 στο Υπουργείο Υγιεινής  Πρόνοιας και Κοινωνικής Αντιλήψεως. Το 1927 εξέδωσε την ποιητική συλλογή του με τίτλο "Ελεγεία και Σάτιρες", το 1928 έφυγε στην Πάτρα, ενώ σχεδόν αμέσως έφυγε για ταξίδι στο Παρίσι όταν γύρισε εγκαταστάθηκε στην νομαρχία της Πρέβεζας. Το διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της εγκατάστασης του στην Πάτρα και του θανάτου του ο Καρυωτάκης ασχολήθηκε με διάφορα πράγματα που αφορούν την καριέρα του στην πολιτική του θα λέγαμε σταδιοδρομία, δοκίμασε να ασκήσει το επάγγελμα του δικηγόρου, προσπάθεια που όπως αποδείχθηκε έπεσε στο κενό αφού δεν είχε την πελατεία που ήλπιζε, μετά από αυτήν του την προσπάθεια διορίστηκε υπουργικός γραμματέας Α΄ στην νομαρχία Θεσσαλονίκης και μετά την οριστική απαλλαγή του από τον στρατό τοποθετήθηκε σε διάφορες δημόσιες
υπηρεσίες. Τέλος για να αποφύγει τις μεταθέσεις πέρασε στο υπουργείο πρόνοιας στην κεντρική του υπηρεσία στην Αθήνα, ενώ αποφάσισε τελικά και φανερά πλέον εξαντλημένος από την ασθένεια που μάστιζε εκείνη την εποχή την σύφιλη να μετακομίσει έως και το τέλος της ζωής του στην Πρέβεζα.Αξίζει να αναφερθούμε στο γράμμα που βρέθηκε στην τσέπη του πτώματός του, το οποίο έλεγε τα εξής"Είναι καιρός να φανερώσω την τραγωδία μου. Το μεγαλύτερό μου ελάττωμα στάθηκε η αχαλίνωτη περιέργεια μου, η νοσηρή φαντασία και η προσπάθεια μου να πληροφορηθώ για όλες τις συγκινήσεις, χωρίς τις περισσότερες , να μπορώ να αισθανθώ. Τη χυδαία όμως που μου αποδίδεται τη μισώ.Έζησα μόνο την ιδεατή ατμόσφαιρά της , την έσχατη πικρία. Ούτε είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος για το επάγγελμα εκείνο. Ολόκληρο το παρελθόν μου πείθει για αυτό. Κάθε πραγματικότης μου ήταν αποκρουστική. Είχα τον ίλιγγο του κινδύνου. Και τον κίνδυνο που ήρθε τον δέχομαι με πρόθυμη καρδιά. Πληρώνω για όσους, καθώς εγώ, δεν έβλεπα κανένα ιδανικό στην ζωή τους , έμειναν πάντα έρμαια των δισταγμών τους, ή εθεώρησαν  την ύπαρξή τους παιχνίδι χωρίς ουσία. Τους βλέπω να έρχονται ολοένα περισσότεροι μαζί με τους αιώνες. Σ'αυτούς απευθύνομαι. Αφού εδοκίμασα όλες τις χαρές(!!!),  είμαι έτοιμος για έναν ατιμωτικό θάνατο. Λυπούμαι τους δυστυχισμένους γονείς μου, λυπούμαι τα αδέλφια μου. Αλλά φεύγω με το μέτωπο ψηλά. Ήμουν άρρωστος. Σας παρακαλώ να τηλεγραφήσετε, για να προδιαθέσει την οικογένειά μου, στον θείο μου Δημοσθένη Καρυωτάκη, οδός Μονής Προδρόμου, πάροδος Αριστοτέλους, Αθήνας"Κ.Γ.Κ.(Υ.Γ.).Και για να αλλάξουμε τόνο. Συμβουλεύω όσους ξέρουν κολύμπι να μην επιχειρήσουν ποτέ να αυτοκτονήσουν δια θαλάσσης. Όλη νύχτα απόψε επί δέκα ώρες, εδερνόμουν με τα κύματα. Ήπια άφθονο νερό, αλλά κάθε τόσο, χωρίς να καταλάβω πως, το στόμα μου ανέβαινε στην επιφάνεια. Ορισμένως, κάποτε, όταν μου δοθεί η ευκαιρία, θα γράψω τις εντυπώσεις ενός πνιγμένου"Κ.Γ.Κ.(Κώστας Καρυωτάκης).( Το περιεχόμενο του γράμματος αποτελεί πηγή από την βικιπαίδια).Τέλος το ποίημα "Μόνος" του Καρυωτάκη μελοποίησε ο Γιάννης Σπανός, ενώ το γνωστό έργο του με τίτλο" Πρέβεζα" μελοποίησε ο Γιάννης Γλέζος.Επίσης το ποίημά του "Δικαίωση" πήρε μέρος στους αγώνες ελληνικού τραγουδιού που διοργάνωσε ο Μάνος Χατζηδάκης το 1981, μελοποιημένο από την Ηδύλη Τσαλίκη. 

                                                                                                            Ευσταθία Λαμπράκη Γ2






Ο.Ελύτης(1911-1996) :





Ο Ο.Ελύτης,ο τελευταίος από τα 6 παιδιά του Παναγιώτη Αλεπουδέλη και της Μαρίας Βρανά γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης και πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1996.Το 1979 έλαβε βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας από τον βασιλιά Κάρολο Γκουστάβο και γνώρισε  παγκόσμια δημοσιότητα ενώ τον επόμενο χρόνο κατέθεσε το βραβείο του στο μουσείο Μπενάκη. Θήμα του πολιτικού διχασμού που βίωσε η χώρα με την διαμάχη που ξέσπασε μεταξύ του βασιλιά Κων/νου και του Ε.Βενιζέλου η οικογένεια του που αντιμετώπισε διώξεις με αποκορύφωμα ο πατέρας του να φυλακιστεί το 1920 ως υποστηρικτής του Βενιζέλου.
 Ποιητής με σημαντικές επιδράσεις από χώρες της Ευρώπης αφού ο ίδιος ήταν πολυταξιδεμένος. Πολλά ποιήματα από τις ποιητικές του συλλογές μελοποιήθηκαν από γνωστούς μουσικοσυνθέτες. Ακολουθεί μια λίστα με πολλά από τα μελοποιημένα του ποιήματα :
-Mario Vitti, «Οδυσσέας Ελύτης: Βιβλιογραφία 1935-1971», συνεργασία Αγγελικής Γαβαθά, Ίκαρος, Αθήνα, 1977
-Κίμων Φράιερ (μφ. Νάσος Βαγενάς), «Άξιον Εστί το τίμημα. Εισαγωγή στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη», Κέδρος 1978
-Δ.Ν. Μαρωνίτης, «Όροι του λυρισμού στον Οδυσσέα Ελύτη», Κέδρος 1980
-Mario Vitti, «Οδυσσέας Ελύτης. Κριτική μελέτη», Ερμής, Αθήνα 1984
-Αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη, «Γράμματα και Τέχνες», 43-44, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1985
-«Αφιέρωμα Οδυσσέας Ελύτης», περιοδικό Χάρτης, Τεύχος 21-23, Αθήνα, Νοέμβριος 1986
-Α. Μυκωνίου-Δρυμπέτα, «Ελύτης και σουρρεαλισμός. Η καταγραφή μιας επίδρασης»,     Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη, 1988
-Νίκος Δήμου, «Δοκίμια Ι. Οδυσσέας Ελύτης», Νεφέλη, Αθήνα, 1992
-Ηλίας Πετρόπουλος, «Ελύτης, Μόραλης, Τσαρούχης», Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 1998
-Α. Μπελεζίνης, «Ο όψιμος Ελύτης», Ίκαρος, Αθήνα, 1999
-Συλλογικό έργο, «Δεκαέξι κείμενα για το Άξιον Εστί», Ίκαρος, Αθήνα, 2001
-Παναγιώτης Νούτσος, . "O Eλύτης και η 'πολιτική' της υπερρεαλιστικής γραφής", Θέματα Λογοτεχνίας, αρ. 1 (Nοέμβρ. 1995/ Φεβρ. 1996), 46-52.
-Μαρία Χατζηγιακουμή, «Η υπέρβαση της ιστορίας στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη», Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2004
-Οδυσσέας Ελύτης, «Αυτοπροσωπογραφία σε λόγο προφορικό», Ύψιλον 2000(η παραπάνω πληροφορίες όσον αφορά την λίστα με τα μελοποιημένα ποιήματα του Ο.Ελύτη πάρθηκε από την βικιπαίδια)








                                                                                                                  Ευσταθία Λαμπράκη Γ2



Νίκος Γκάτσος(1911-1992)




Ο Ν.Γκάτσος γεννήθηκε το 1911 στην Ασέα Αρκαδίας, πατέρας του ο Γεώργιος Γκάτσος  και μητέρα του η Βασιλική Βασιλοπούλου. Είχε μία αδελφή, ενώ έμενε μόλις από τα 5 του χρόνια ορφανός από πατέρα, αφού ήταν από τους πρώτους μετανάστες της Αμερικής που όμως δεν έφτασε ποτέ στον προορισμό του αφού πέθανε στο πλοίο και τον πέταξαν στον Ατλαντικό ωκεανό. Σταθμός στην ζωή του αποτέλεσε η γνωριμία του το 1936 με τον Ο.Ελύτη. Η μοναδική ποιητική συλλογή που εξέδωσε όσο ζούσε έφερε τον τίτλο "Αμοργός"ενώ μέσα υπάρχει και το ποίημά του με τίτλο"Τραγούδι του παλιού καιρού"
αφιερωμένο στον Γ.Σεφέρη.Ο ίδιος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την μετάφραση θεατρικών έργων κυρίως για Εθνικό θέατρο, το θέατρο Τέχνης και το Λαϊκό θέατρο.
Το μεγάλο έργο του Γκάτσου στο τραγούδι ήταν ως στιχουργός, ο ίδιος συνεργάστηκε με τον Χατζηδάκη, τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Λουκιανό κηλαηδόνη αλλά και με νεώτερους στιχουργούς με πρώτο του έργο το"Χάρτινο το φεγγαράκι".



                                                                                                                        Ευσταθία Λαμπράκη Γ2


Νίκος Καββαδίας(1910-1975)

Ποιητής και πεζογράφος που γεννήθηκε στο Χάρμπιν της Μαντζουρίας και μεγάλωσε στον Πειραιά. Από νέος εργάστηκε σε διάφορα ναυτικά γραφεία.Παράλληλα σπούδασε ασυρματιστής και όλη του την ζωή την πέρασε δουλεύοντας σε εμπορικά καράβια, με τα οποία ταξίδεψε στα περισσότερα λιμάνια του κόσμου.Οι πλούσιες και ποικίλες εμπειρίες του από την ναυτική ζωή έχουν διοχετευτεί με τολμηρό και ιδιόρρυθμο τρόπου στο έργο του : τις ποιητικές συλλογές "Μαραμπού"(1933)και "Πούσι" (1947)και στο πεζογράφημα "Βάρδια"(1954)



                                                    Πηνελόπη Μαρμαρίδου Γ2(κείμενο)






Κωνσταντίνος Καβάφης(Αλεξάνδρεια 1863-1933)
Κορυφαίος Έλληνας ποιητής ο οποίος έζησε στις πόλεις Λονδίνο, Παρίσι, Κωνσταντινούπολη και Αθήνα. Το 1922 ιδιώτευσε και αφοσιώθηκε αποκλειστικά στην ποίηση του. Δημοσίευσε το πρώτο του ποίημα το 1886 στον Έσπερο της Λείψας και δύο συλλογές ποιημάτων με τον τίτλο"Ποιήματα" το 1904 και το 1910. Μετά το1912 όμως αρχίζει να γράφει ποιήματα σε μονόφυλλα και να τα μοιράζει σε φίλους του. Η πρώτη έκδοση των ποιημάτων του έγινε μετά τον θάνατό του (1935)και η μετάφραση τους σε πολλές γλώσσες του εξασφάλισε πανευρωπαϊκή φήμη. Η ποίηση του Καβάφη χαρακτηρίζεται από λιτότητα και επιγραμματικότητα στίχων η οποία έρχεται σε αντίθεση με την ιδιορρυθμία του, την πίστη του στην αξιοπρέπεια ως καταφύγιο των παραγκωνισμένων ανθρώπων και την έξαρση του λαμπρού ελληνιστικού παρελθόντος.
                                                                


Πηνελόπη Μαρμαρίδου Γ2(κείμενο)


Γιάννης Ρίτσος(1909-1990)


Μεγάλος Έλληνας ποιητής. Το 1921 συνεργάζεται με το περιοδικό "Διάπλασης των παίδων". Με μεγάλη συνεισφορά στην "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια", το 1934 εκδίδει τη πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο " Τρακτέρ¨. Ενεργό μέλος του ΚΚΕ μέχρι το τέλος της ζωής του, δημοσιεύει στην εφημερίδα "Ριζοσπάστης" τη στήλη "Γράμματα για το μέτωπο" . Άλλες ποιητικές συλλογές που δημοσιεύτηκαν ήταν οι "Πυραμίδες"(1935), ο Επιτάφιος"(1936)και "Το τραγούδι της αδελφής μου". Μάλιστα ο'Επιτάφιος" μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη. Έμπνευση του γι' αυτό το έργο ήταν η οδύνη, που ένιωσε μία μητέρα, που εξελίχθηκε σε
απόγνωση. Στο έργο του "Πρωινό Άστρο', ο ποιητής εκφράζει όλη του την τρυφερότητα και την αγάπη του για την κόρη του Ελευθερία (Έρη). Το 1975 γίνεται επίτιμος διδάκτορας του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το 1977 βραβεύεται με το βραβείο ειρήνης του Λένιν. Άλλα του έργα είναι:
"Τα ερωτικά"
"18 λιανοτράγουδα της πικρής Πατρίδας"
"Η σονάτα του σεληνόφωτος"
"Η αρχιτεκτονική των δέντρων" 
 

«Φιλοκτήτης»

«Ρωμιοσύνη»
,
«Ορέστης»






Πηνελόπη Μαρμαρίδου Γ2(κείμενο)


Σολωμός(1798)


Ο Δ.Σολωμός γεννήθηκε στην Ζάκυνθο στις 6 Απριλίου 1798και ήταν Έλληνας ποιητής που έγραψε το γνωστό ποίημα "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι". Επίσης θεωρήτε και εθνικός ποιητής της Ελλάδας και ήταν ο πρώτος που καλλιέργησε την δημοτική γλώσσα. Ο Δ.Σολωμός θεωρήτε δάσκαλος της επτανησιακής σχολής και λογοτέχνης με κοινά γνωρίσματα. Ο Σολωμός  όταν γύρισε στην Ζάκυνθο, αφού πρώτα πήγε στην Ιταλία θέλησε να εμβαθύνει στην δομή και στο περιεχόμενο των δημοτικών τραγουδιών 
                                                                                                                 Φωτεινή Ιωαννίδου Γ2(κείμενο)















Βιτσέντζος Κορνάρος(1553-1613) 


Ήταν ένας από τους δημοφιλέστερους εκπροσώπους της κριτικής λογοτεχνίας και συγγραφέας του γνωστού ποιήματος που αργότερα μελοποιήθηκε "Ερωτόκριτος". Γεννήθηκε στην Σητεία όπου και έγραψε το συγκεκριμένο έργο. Η οικογένεια του δεν ήταν Ελληνικής καταγωγής.Η ζωή του μετά 1585:πήγε στο Ηράκλειο στους 2 αδελφούς τον Ιωάννη και Ανδρέα Φραγκίσκο(ετεροθαλή αδέλφια) από τους οποίους και απέκτησε πολλά αγαθά. Πέντε χρόνια μετά παντρεύτηκε την Μαριέττα Ζένο.Πέθανε  στις 12 Αυγούστου του 1613 δηλαδή στην ηλικία των 60 χρονών .Λίγο πριν τον θάνατο του έγραψε κάποια έργα με γνωστότερο το έργο του με τίτλο "Ερωτόκριτος" στην κριτική λογοτεχνία.
                                                                                                             Φωτεινή Ιωαννίδου Γ2(κείμενο)




Μέλη της ομάδας:

Ευσταθία Λαμπράκη Γ2(τα τρία πρώτα κείμενα οι φωτογραφίες και τα video)
Μαρμαρίδου Πηνελόπη Γ2(κείμενα για: Καβάφη,Καββαδία και Ρίτσο)
Φωτεινή Ιωαννίδου Γ2(κείμενα για Κορνάρο και Σολωμό)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε μας τις παρατηρήσεις σας, μας ενδιαφέρει η άποψή σας!