Το Δημοτικό Τραγούδι ανά τους αιώνες...

 

Τα δημοτικό μας τραγούδι (σπουδαίο κεφάλαιο στην Ιστορία της μουσικής), είναι η μελωδική φωνή κι η αδάμαστη ψυχή του υπέροχου λαού μας. Είναι η χαρά και η λύπη ενός γλυκόλαλου λαϊκού τραγουδιστή. Οι νότες του γράφονται από τον ανώνυμο ελληνικό λαό , ο ανώνυμος στιχουργός και μουσουργός των αιώνων. Μ' αυτές εξωτερίκευε τον κόσμο της ψυχής του.

Σύμφωνα με το βιβλίο «Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας», τα βασικά χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού είναι τα εξής:

1.      Ο δημιουργός και συνθέτης παραμένει άγνωστος.

2.      Η απροσδιοριστία του ακριβούς τόπου προέλευσης.

3.      Η απροσδιοριστία του ακριβούς χρόνου σύνθεσης. Μπορεί να είναι γνωστός ο χρόνος αναφοράς όχι όμως ο ακριβής χρόνος σύνθεσης.

4.      τα τοπικά ιδιώματα.

5.      Ο λαϊκός ψυχισμός, όπως αυτός εκδηλώνεται στη ζωή.

6.      Οι παρατηρούμενες παραλλαγές. Όσες περισσότερες παραλλαγές παρατηρούνται τόσο περισσότερο φέρεται καταξιωμένο.

7.      Η απόδοση σε τραγούδι και όχι ποίημα. Το δημοτικό τραγούδι δεν απαγγέλλεται.

8.      Το ζωντανό ύφος και η ρεαλιστική περιγραφή.

9.      Το χαρακτηριστικό μέτρο. Ο ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος (πολιτικός στίχος) κυριαρχεί απόλυτα. Η ομοιοκαταληξία σπανίζει, κάποιες φορές είναι συμπτωματική και είναι απαραίτητη μόνο στα λιανοτράγουδα.

 

Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι ανάλογα με το θέμα του διακρίνεται στα ακόλουθα βασικά είδη:

1.      Είναι τα Ιστορικά

• Ακριτικά
• Κλέφτικα 

2.    Είναι τα τραγούδια της καθημερινότητας του κύκλου της ζωής :

•   Θρησκευτικά
•   Νανούρισμα
•   Ερωτικά
•   Γαμήλια
•   Ξενιτιάς
•   Εορταστικά
•   Μοιρολόγια
•   Γνωμικά
•   Βαΐτικο
•   Παιδικά
•   Κάλαντα
•   Αποκριάτικα
•   Δουλειάς

            3. Είναι οι παραλογές

 

Κοινά χαρακτηριστικά όλων είναι :η λιτότητα εκφραστικών μέσων και τρόπων, η οικονομία, η πύκνωση του ποιητικού λόγου.

 

Το δημοτικό τραγούδι, με την έννοια της απρόσωπης ποιητικής και μουσικής δημιουργίας, αντιστοιχεί στο κοινωνικό στρώμα της πατριάς. Στον κοινωνικό καταμερισμό της εργασίας, σε μια ομάδα που χαρακτηρίζεται από την κλειστή αγροτική οικονομία, υπάρχει ο τραγουδιστής, ο άνθρωπος που φτιάχνει το τραγούδι, χωρίς ωστόσο να έχει τη συνείδηση δημιουργού.

 Ένα τραγούδι που ανήκει στα δημοτικά τραγούδια είναι ο "Ο Θούριος του Ρήγα".

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία

• βιβλίο Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
• βιβλίο "Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας"
• ιστοσελίδα "wikipedia"
• ιστοσελίδα "www.ampelofyto.gr"

Άγγελος Κουρουγιαννίδης
Βλάσης Λαγκουβάρδος