Μαρία Κάλλας

ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΛΑΣ

Η Μαρία Κάλλας γεννήθηκε ως Άννα Μαρία Καικιλία Σοφία Καλογεροπούλου στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη από Έλληνες γονείς μετανάστες, την Ευαγγελία Δημητριάδη και τον Γιώργο Καλογερόπουλο. Σε ηλικία 11 ετών έλαβε το πρώτο βραβείο ως ‘σολίστ’ σε διαγωνισμό παιδικών φωνών που είχε διοργανώσει ο ραδιοφωνικός σταθμός της Νέας Υόρκης W.O.R. Στα 1937 έρχεται στην Αθήνα. Αρχικά, αν και μικρότερη από το ηλιακό όριο εισαγωγής, εγγράφηκε στο Εθνικό Ωδείο του Καλομοίρη με καθηγήτρια τη Μαρία Τριβέλλα ενώ ένα χρόνο αργότερα βρέθηκε στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών όπου δίδασκε η Ελβίντα ντε Ιντάλγκο και η οποία θεωρείται ως κατ’ εξοχήν δασκάλα της Κάλλας. Λίγο πριν το ξέσπασμα του ελληνοϊταλικού πολέμου έρχεται η πρώτη συνεργασία της από τον έμπορο της Βενετίας του Ουίλιαμ Σαίξπηρ στο βασιλικό Θέατρο. Στις 27 Αυγούστου του1942 στο θερινό θέατρο Παρκ στην Πλατεία Κλαθμώνος, στην πρώτη της επαγγελματική εμφάνιση σε όπερα, ερμηνεύει ‘Τόσκα’ του Τζιάκομο Πουτσίνι. Λίγο μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα η Κάλλας, αποφασίζει να επιστρέψει στις ΗΠΑ. Προκειμένου να εξασφαλίσει τα εισιτήριά της δίνει μια αποχαιρετιστήρια παράσταση στην Αθήνα. Το Σεπτέμβριο του1945 βρίσκεται στην Νέα Υόρκη και ξεκινά την προσπάθεια για ανεύρεση εργασίας αρχικά στη Μητροπολιτική Όπερα, δεν καταφέρνει όμως να υπογράψει συμβόλαιο. Η γνωριμία της με τον καλλιτεχνικό διευθυντή της Αρένας της Βερόνας, Τζοβάνι Τζενατέλλο την οδηγεί στην Ιταλία. Εκεί στις 3 Αυγούστου 1947 κάνει την πρώτη της εμφάνιση στην Αρένα της Βερόνας με τη ‘Τζακόντα’ του Αμιλκαρέ Πονκιελί. Τον ίδιο χρόνο ερμηνεύει την Ιζόλδη από το ‘Τριστάνος και Ιζόλδη’ στη Βενετία υπό την καθοδήγηση του μαέστρου Τούλιο Σεραφίν. Συνάμα έρχεται και η γνωριμία της με το μουσόφιλο Ιταλό βιομήχανο Μπατίστα Μενεγκίνι, με τον οποίο παντρεύονται στις 22 Απριλίου 1949. Ο Μενεγκίνι έχοντας χάσει το ρόλο μάνατζερ άσκησε καταλυτική επιρροή στην καριέρα της Κάλλας, υποβάλλοντας την σε δίαιτα με σκοπό να αποκτήσει καλύτερη εμφάνιση και αποτρέποντάς την από κάθε βιοτική ενασχόληση με την οικονομική κάλυψη, που της παρείχε. Έτσι τον ίδιο χρόνο η Κάλλας κάνει καλλιτεχνικές εμφανίσεις στο Μπουένος Άιρες και το 1950 στο Μεξικό. Στις 7 Δεκεμβρίου 1951 η Κάλλας ανοίγει τη σαιζόν στη Σκάλα του Μιλάνου με το ‘Σικελικό Εσπερινό’ , εμφάνιση που της προσφέρει μεγάλη αναγνώριση. Κατά τη διάρκεια των επόμενων επτά ετών η Σκάλα θα είναι η σκηνή των μέγιστων θριάμβων της σε ένα ευρύ φάσμα ρόλων. Το 1955 ανεβάζει την ιστορική παράστασή της ‘Τραβιάτας’ του Βέρντι σε σκηνοθεσία Λουκίνο Βισκόντι. Στις 27 Οκτωβρίου 1956 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης ως ‘Νόρμα’ στο ομώνυμο έργο του Μπελίνι. Στις 5 Αυγούστου επιστρέφει στην Αθήνα και εμφανίζεται στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών. Δύο μήνες πριν είχε γνωρίσει τον εφοπλιστή Αριστοτέλη Ωνάση σε δεξίωση της Κοσμικογράφου Έλσα Μάξγουελ. Η γνωριμία τους Θα εξελιχθεί σε μία από τις πλέον συζητημένες σχέσεις στην ιστορία. Το 1960 τραγουδά στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου ‘Νόρμα’ και το επόμενο έτος ‘Μήδεια’ σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή. Το 1962 επανέρχεται στη Σκάλα του Μιλάνου και αποθεώνεται σαν Μήδεια. Τον Ιανουάριο του1964 πείθεται από το Φράνκο Τζεφιρελί να συμμετάσχει σε μία παραγωγή της ‘Τόσκα’ στη σκηνή του Covent Garden. Η παράσταση εκθειάζεται από τους κριτικούς ενώ ακολουθεί την ίδια χρονιά νέος καλλιτεχνικός θρίαμβος στην Όπερα των Παρισίων με τη ‘Νόρμα’. Παρά τα φωνητικά προβλήματα που έχει αρχίσει να αντιμετωπίζει το παρισινό κοινό την αποδέχεται θερμά. Το 1969 γυρίζει σε ταινία τη ‘Μήδεια’ του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Πιερ Πάολο Παζολίνι. Η ταινία δεν έχει τύχη στις κινηματογραφικές αίθουσες. Στις 25 Μαΐου 1970 μεταφέρεται στο νοσοκομείο και γίνεται γνωστό ότι επιχείρησε να αυτοκτονήσει λαμβάνοντας μεγάλη δόση Βαρβιτουρικών. Το 1973 σκηνοθετεί στο Τορίνο μαζί με τον Τζουζέπε ντι Στεφάνο τον ‘Σικελικό Εσπερινό’ και την ίδια χρονιά ξεκινά μαζί του μια παγκόσμια καλλιτεχνική περιοδεία. Στις 8 Δεκεμβρίου η Κάλλας τραγούδησε στην Όπερα των Παρισίων, όπου το κοινό την κάλεσε στη σκηνή 10 φορές καταχειροκροτώντας την. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε στη Πόλη Σάπορο της Ιαπωνίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974. Η Μαρία Κάλλας πέρασε στην αιωνιότητα και απεβίωσε στις 16 Σεπτεμβρίου 1977 στο Παρίσι.

Η Κάλλας είναι μία από τις μεγαλύτερες και τις πιο πολύπλευρες τραγουδίστριες του 20^ου αιώνα. Τραγούδησε απίστευτα μεγάλη ποικιλία μουσικών έργων, ως υψίφωνος, υψίφωνος σοπράνο αλλά και ως mezzo. Όμως αυτό που την έκανε μοναδική ήταν όχι μόνο η ποικιλία των έργων που τραγούδησε, αλλά και η υποκριτική της τέχνη, σπάνιο προσόν σε τραγουδιστές της Όπερας ακόμη και σήμερα. Η φωνή της Κάλλας , εξάλλου, είχε ένα ξεχωριστό τόνο , στον οποίο η Diva μπορούσε να προσδίδει πολλές αποχρώσεις. Η Κάλλας άλλαζε τον τόνο της φωνής της σε κάθε έργο, ανάλογα με το ρόλο που έπαιζε και ο τόνος αυτός κυμαινόταν από το μαύρο στη «Μήδεια» έως το Λευκό στην «La Sonnambula». Παρόλα αυτά κανείς δεν μπορούσε να τον μπερδέψει με κανένα άλλο.

Σχετικά με αυτό η ίδια η Κάλλας είχε πει τα εξής:

«Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μουσικοσυνθέτης εμπνέεται από το λιμπρετό, το θεατρικό έργο και ότι η μουσική ξεφυτρώνει μέσα από την κάθε λέξη του έργου. Οι νότες δεν επιλέγονται απλώς σαν διακόσμηση. Κάθε νότα και κάθε φράση έχει συγκεκριμένη σημασία και είναι πολύ διαφορετική, όπως στην συνομιλία. Δεν θα ήταν φρικτό να ακούς κάποιον να εκφράζει διαφορετικά αισθήματα χωρίς να αλλάζει καθόλου τον τόνο της φωνής του;»

Ο Tito Gobbi είπε για την Κάλλας:

«…Αυτή έλαμψε σε όλους για τόσο σύντομο χρονικό διάστημα τον κόσμο της Όπερας ,σαν ζωντανή φλόγα, προσελκύοντας την προσοχή όλου του κόσμου, και είχε μια περίεργη γοητεία, η οποία ήταν μοναδική. Πάντα νόμιζα ότι αυτή είναι αθάνατη και πραγματικά είναι».